Op deze pagina lees je over de DGA: de Directeur-Groot Aandeelhouder. De meeste DGA’s mogen niet meedoen aan de pensioenregeling van de overige werknemers. Hieronder lees je waarom. En hoe DGA’s dan wél hun pensioen regel(d)en.
Sinds de invoering van de Pensioenwet in 2007 mogen de meeste Directeuren-GrootAandeelhouders (hierna: DGA’s) niet meer meedoen aan de pensioenregeling van de overige werknemers. Zij vallen dus ook niet meer onder de bescherming van de Pensioenwet. Er is nog gedurende een jaar een overgangsregeling geweest. Deze gaf bestaande DGA’s de kans om te kiezen, of ze onder de bescherming van de Pensioenwet wilden vallen of niet.
Een uitzondering is de DGA die onder het verplichtgestelde bedrijfstak- of beroepspensioenfonds valt. De (basis)pensioenregeling is dan precies hetzelfde als de pensioenregeling van het overige personeel. Eventueel kan de DGA zich daarboven een extra pensioen toezeggen om een fiscaal maximaal pensioen op te bouwen.
Wat is de bescherming van de Pensioenwet?
Bij ontslag door of faillissement van de werkgever komt het al opgebouwde pensioen van werknemers niet in gevaar. Dit geldt niet voor de DGA die niet onder de (bescherming van de) Pensioenwet valt. Met name voor DGA’s met een minderheidsaandeel in de vennootschap is dit riskant, want zij hebben geen zeggenschap over hun eigen positie in het bedrijf. Als het pensioen wordt opgebouwd in een holding die bestuurder is van een werkmaatschappij, kan bij een faillissement de holding en dus de pensioenvoorziening meegetrokken worden als bestuurdersaansprakelijkheid kan worden aangetoond. En dan is deze DGA zijn pensioen kwijt.
Waarom mag de DGA niet meedoen?
De achterliggende wettelijke reden om de DGA uit te sluiten is, dat de DGA weliswaar werknemer is, maar een andere positie heeft dan een ‘gewone werknemer’. De DGA heeft vaak de zeggenschap over de onderneming. Hij kan zelf zijn loon en de verdere inhoud bepalen van zijn arbeidsvoorwaarden, uitkeringen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid, de hoogte van zijn pensioen en de uitvoering daarvan. Er is vaak geen feitelijke ondergeschiktheid aan de werkgever. Hij is zowel bestuurder, aandeelhouder, werkgever als werknemer.
Welke DGA’s mogen niet meedoen?
In de Pensioenwet is bepaald wanneer er sprake is van een DGA en in welke gevallen de Pensioenwet op hem van toepassing is. In artikel 1 van de Pensioenwet staat:
- Definitie ‘gewone werknemer’:
degene die krachtens arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht of publiekrechtelijke aanstelling arbeid verricht voor een werkgever, met uitzondering van de directeur-grootaandeelhouder en de werknemer die onder de werkingssfeer van een verplichtgestelde beroepspensioenregeling als bedoeld in de Wet verplichte beroepspensioenregeling valt;
- Definitie ‘DGA’:
a. persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen en waaraan stemrecht in de algemene vergadering is verbonden;
b. indirect persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen en waaraan stemrecht in de algemene vergadering is verbonden; of
c. houder van certificaten van aandelen, uitgegeven door tussenkomst van een administratiekantoor waarvan hij voor ten minste een tiende deel in het bestuur vertegenwoordigd is, welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap vertegenwoordigen en aan welke aandelen stemrecht in de algemene vergadering is verbonden.
Aandelen
Aan het aandelenbelang moet ook het stemrecht in de vergadering van aandeelhouders zijn gekoppeld. Als het aandelenkapitaal met stemrecht minder is dan 10% van het aandelenkapitaal, valt deze DGA gewoon als werknemer onder de Pensioenwet. Ook als een DGA 25% van de aandelen bezit zonder stemrecht, is hij/zij ‘werknemer’ op grond van de Pensioenwet, geen DGA.
Andere definities van DGA
De definitie van DGA die hierboven staat, geldt alleen voor pensioen. In andere wetgeving (bijvoorbeeld de wet op de Inkomstenbelasting en de wetgeving voor sociale verzekeringen) gelden weer andere definities.
Praktijk
Meestal bezit de DGA 100% van de aandelen in de vennootschap (zijn vennootschap). In de praktijk willen veel DGA’s voor zichzelf een heel andere pensioenregeling dan de pensioenregeling die voor het overige personeel geldt. Tot 1 april 2017 kon dat in ‘eigen beheer’. Sinds die datum moet dat via een verzekeraar. Hieronder lees je wat ‘eigen beheer’ is (was).
- Eigen beheer
Tot 1 april 2017 kon de DGA pensioen opbouwen in eigen beheer.
Bij ‘intern eigen beheer’ gebeurde dat in de vennootschap waarmee de DGA de arbeidsovereenkomst had afgesloten.
Bij ‘extern eigen beheer’ werd het pensioen opgebouwd in een afzonderlijke vennootschap, bijvoorbeeld in de holding-BV of in een afzonderlijke pensioen-BV.
Beide vormen van eigen beheer hadden hun eigen voor- en nadelen.
Vanaf 1 april 2017 is ‘eigen beheer’ wettelijk afgeschaft. Er mocht nog tot 1 juli 2017 worden opgebouwd.
De overheid wilde van het eigen beheer af. Veel accountants en DGA’s zagen de pensioenopbouw in eigen beheer vooral als een middel om pensioenkosten voor de DGA af te mogen trekken van de belasting. Maar het geld werd niet werkelijk apart gezet voor de pensioenopbouw van de DGA. De vennootschap betaalde zo wel minder belasting, maar er werd geen of te weinig pensioen opgebouwd voor de DGA. Het geld werd meestal weer direct geïnvesteerd in de vennootschap. In de praktijk kwam het steeds meer voor, dat er op de pensioendatum onvoldoende geld was om de toegezegde pensioenen uit te kunnen keren.
Voor de pensioenen die tot 1 juli 2017 in eigen beheer waren opgebouwd, gaf de overheid drie keuzes, verschillend in aantrekkelijkheid.
-
- Fiscaal het meest aantrekkelijk is ‘afkoop’. Dit kon nog tot 1 januari 2020. Andere opties waren:
- ‘omzetten in een oudedagsvoorziening’ of
- ‘bevriezen’.
- Verzekeraar
Sinds 1 april 2017 moet de DGA zijn pensioen bij een verzekeraar onderbrengen. De DGA valt niet onder de Wet op de Medische Keuringen (WMK). Bij de aanmelding mag de verzekeraar hem/haar dus vragen stellen over zijn/haar gezondheid.
De DGA valt wel met zoveel woorden onder de Wet Verevening Pensioenrechten bij scheiding.
De DGA heeft geen mogelijkheid voor waardeoverdracht. De DGA kan zijn eventuele oude werknemerspensioenen dus niet samenvoegen met zijn DGA pensioen.
